Cập nhật thông tin chi tiết về Ngày Xuân Về Hưng Yên Xem Chọi Gà mới nhất trên website Ruybangxanh.org. Hy vọng nội dung bài viết sẽ đáp ứng được nhu cầu của bạn, chúng tôi sẽ thường xuyên cập nhật mới nội dung để bạn nhận được thông tin nhanh chóng và chính xác nhất.
Trong những ngày Tết ở Đông Mai, bất kể người nào có gà hay không, là người trong thôn hay thôn lân cận, thậm chí cả những “chủ gà” của tỉnh Bắc Ninh, hễ nghe thấy thôn nào nào có hội chọi gà là tìm đến vây quanh, xem và cổ vũ. Chủ gà nào muốn tham gia lễ hội phải đăng kí trước với ban tổ chức để được bốc thăm cặp thi đấu với mình.
Tùy theo số lượng gà tham gia chọi mà ban tổ chức sẽ có ít “xới” hay nhiều xới. Các xới được quây ở hai bên trước cổng sân đình, để sau khi làng tổ chức xong phần lễ, sẽ tiến hành phần hội với các trò chơi dân gian đặc sắc.
Ông Nguyễn Xuân Khu (Trưởng ban tổ chức lễ hội đình làng) cho biết: “Trò chơi chọi gà đã có từ lâu, nhưng năm 1997, nó mới chính thức là trò chơi có mặt trong lễ hội đình làng Đông Mai hàng năm và được tổ chức thành hội chọi gà. Thông thường, cứ 3 năm làng lại tổ chức hội lớn một lần, nhưng chọi gà thì hầu như năm nào cũng có. Các chủ gà chỉ cần hẹn nhau là có thể tập chung lại để thi đấu, nhưng đúng năm tổ chức hội thì hội chọi sẽ lớn hơn và số gà tham gia chọi sẽ nhiều hơn”.
Không chỉ ngày tết, ngày thường ở Đông Mai cũng có hội chọi gà. Bất cứ lúc nào rảnh rỗi là các chủ gà hẹn nhau chơi, vừa thi đấu giao hữu, vừa rèn luyện sức chiến đấu cho các “chú”.
Người chơi gà chọi phải là người có nhiều kinh nghiệm và đầu tư công phu về thời gian và công sức. Những người có “máu” chơi chọi gà thường lặn lội đi khắp nơi để tìm những giống gà nổi tiếng, như gà Đông Tảo, Cao Lãnh…
An Thắng – một chủ gà có tiếng ở làng – cho biết: “Dân chơi gà chọi thường có một câu truyền miệng về kinh nghiệm chọn gà. Đó là ‘đầu còng, mình cốc, mắt ốc, da chì, cánh vỏ trai…’. Những người chơi sành chỉ cần nhìn vào những đặc điểm này, nhìn vào tướng gà, dáng đi, màu sắc lông, chân gà, tiếng gáy là có thể kết luận về ‘sức chiến đấu’ của chú ta”.
Muốn có gà đá hay, người chơi gà chọi phải sành chọn giống, biết cách chăm sóc, “om bó” từ khi con gà đang còn nhỏ, rồi phải ra công tập luyện bằng cách cho “đấu giao hữu” để biết được những ưu khuyết điểm mà uốn nắn và phát huy.
Chọn được gà tốt, gà đá hay đã khó, nuôi gà chọi lại càng khó hơn. Theo anh Thắng, gà chọi phải có chế độ ăn uống riêng, đủ nước uống. Thức ăn ngoài ngô lúa còn phải có chất béo, đạm động vật. Trước ngày lên xới phải om bó, tẩm bổ bằng cách cho gà ăn những động vật có chứa nhiều chất đạm như lươn, tôm, cá… sống.
Vào cuộc đấu, mọi người khắp nơi đổ về vây quanh “xới”. Phải chọn xới trên bãi cỏ êm, không có đá sỏi, có khi phải trải chiếu. Nếu vào những ngày hội làng, các “xới” được tạo bằng những tấm cót chắn thóc, bên trong trải cát êm. Chơi gà chọi cũng cần phải có luật, phải căn cứ vào hạng cân, hạng tuổi mới cho các chú gà chọi thi đấu với nhau và phải có trọng tài giám sát.
Người xem chọi gà say sưa cổ vũ, bình phẩm từng cú đá hay, từng miếng mổ chuẩn xác, hiểm hóc, từng động tác di chuyển và ánh mắt nhìn “đối thủ” của gà. Nhiều khi người xem còn tỏ ra hào hứng và nhập cuộc một cách cuồng nhiệt để cổ vũ cho các “vận động viên”.
Những cặp đá hay và bền thường đá thông 7 – 8 hồ (mỗi hồ có thể 10 – 15 phút do trọng tài quy định). Nghỉ giữa các hồ, gia chủ phải dùng khăn tay móc nhớt trong họng, phun rượu và xoa nghệ những vết thương, rồi cho đấu hồ khác.
Gà vào cuộc thường “say đá” đến mức toạc đầu, gãy cánh, chảy máu mắt vẫn không chịu rời xới. Do đó có khi các chủ gà chọi phải dừng thi đấu và dùng kim chỉ khâu những vết rách ở chân hoặc cánh của gà lại rồi cho thi đấu tiếp. Nếu gà bị đá rời ra khỏi xới là thua cuộc. Những chú gà đá hay thường có máu bất khuất không chịu thua cuộc nên sẽ đấu hết mình.
Nếu các chủ gà chọi không muốn gà của mình bị thương nữa có thể xin thua và dừng thi đấu và cho gà về “dưỡng thương”. Cuối mỗi hội chọi sẽ có giải dành cho 3 chú gà có sức chiến đấu mạnh nhất và còn trụ tới hiệp cuối cùng. Kết thúc hội thi, các chủ gà lại đem về nuôi dưỡng, chăm sóc và rèn luyện sức chiến đấu để chờ tới hội làng năm sau.
Nhiều năm nay, thú chơi gà chọi trong ngày hội làng ở Đông Mai vẫn không hề mai một và được duy trì cho đến tận bây giờ. Nó không chỉ là một nét đẹp trong văn hóa truyền thống, mà còn thể hiện tinh thần thượng võ, ý chí bất khuất trong tính cách của người Việt Nam.
Phương Lam
Thú Chọi Gà Ngày Xuân
Thú chọi gà ngày Xuân
(Báo Quảng Ngãi)- Cứ mỗi dịp xuân về, người làng lại tụm năm, tụm bảy xem chọi gà. Trong mắt người mê gà chọi, cuộc chiến của hai “chiến kê”không đơn thuần là màn đấu của giống vật nuôi quen thuộc, mà đó còn là sự quyết đấu của hai võ sĩ trên võ đài.
Để chuẩn bị cho những trận đấu gà gay cấn, người nuôi phải chăm sóc, chuẩn bị những con gà thiện chiến từ trước đó cả năm, thì ngày xuân mới có mang vào sới chọi. Chọi gà không hẳn chỉ là thú vui, mà còn thể hiện tài nghệ chăm bẵm, huấn luyện của người nuôi gà. Vì vậy, dù giải thưởng chọi gà sẽ do các bên giao ước với nhau và nhiều khi không đáng là bao so với công chăm sóc gà, nhưng những tay chơi gà chọi vẫn mang gà đi phô diễn để “trình làng” gà nhà và học hỏi kinh nghiệm lẫn nhau.
Nuôi gà chọi rất kỳ công và là một nghệ thuật. Người chơi gà phải chịu tốn kém, phải hy sinh thì giờ, tiền bạc để chăm nom cho gà. “Muốn tuyển được gà chiến, phải chọn được gà bố, gà mẹ lì đòn. “Cha to xương thì con lớn vóc”. Gà trống để đổ dòng phải là những con to lớn và có thành tích vẻ vang. Gà mái cũng phải lì đòn và có đòn đá độc, hiểm”, lão nông Nguyễn Văn Bình, ở xã Nghĩa Dõng (TP.Quảng Ngãi) kể về sự kỳ công trong tuyển chọn gà chọi. Trong cả đàn con của gà bố, gà mẹ ấy, người nuôi gà chỉ mong chọn được một, hai con nổi trội để dốc tâm sức vào đấy luyện nên gà chọi hay. Người chuyên nghề nuôi gà chọi đều tuân thủ theo nguyên tắc riêng và huấn luyện từng thế đá cho gà một cách bài bản. Từ đồ ăn, thức uống đến cách vào nghệ, phơi nắng, dầm sương… tất thảy đều phải chăm chút kỹ lưỡng.
“Trong Hùng Kê Quyền, mọi chiêu thức đều mô phỏng theo các thế đá của gà chọi. Những thế “Kim kê thượng xí”, “Kim kê triển dực”… chính là vận dụng từ thế của đôi cánh gà chọi… Võ sư NGUYỄN VĂN LINH
Người ta còn đem phơi sương, phơi nắng để gà hấp thụ khí thiêng của trời đất, chịu đựng được sự thay đổi của thời tiết. Từ đó mới biết, từ một con gà mộc, để trở thành gà có đủ thể chất chinh chiến đòi hỏi người chơi phải “lắm công phu”. Vậy nên, giây phút mang gà ra sới chọi, để đôi gà xông ra đụng độ là giây phút thiêng liêng đối với người chơi gà. Một con gà uy nghi hùng dũng xông ra một đòn đầu tiên chí mạng là một niềm hãnh diện của chủ nhân. Trong quá trình giao đấu, hai “chiến kê” đều thi nhau phô diễn những ngón đòn, chiến thuật, mánh khóe để có thể hạ gục đối phương. Cựa được gà sử dụng như thanh đao của võ tướng, hoặc những mánh khóe như đang đá lại bỏ chạy, lừa địch thủ rượt theo rồi bất thần quay đầu trở lại tấn công bằng một đòn mãnh liệt theo tích Quan Vân Trường dùng kế đà đao định hạ Hoàng Trung… là những “chiến thuật” mà gà mang ra sử dụng. Tương truyền rằng, cũng nhờ quan sát các ngón đòn của đôi gà chọi mà Đông Định Vương Nguyễn Lữ đã nghiên cứu áp dụng vào võ thuật, sáng tạo ra bài quyền mang tên Hùng Kê Quyền vừa phù hợp với sở học của bản thân, vừa thích ứng với nhu cầu cấp thiết của nghĩa quân Tây Sơn thời bấy giờ. “Trong Hùng Kê Quyền, mọi chiêu thức đều mô phỏng theo các thế đá của gà chọi. Những thế “Kim kê thượng xí”, “Kim kê triển dực”… chính là vận dụng từ thế của đôi cánh gà chọi…”, võ sư người Quảng Ngãi Nguyễn Văn Linh nói.
Là trò giải trí, vừa nâng cao tinh thần thượng võ, chọi gà cũng đã trở thành nét đẹp văn hóa và là chất keo gắn kết cộng đồng trong những ngày đầu xuân ấm áp, yên vui.
Ý Thu
Thú Chơi Chọi Gà Ngày Xuân
Nhiều làng nổi tiếng chơi gà chọi như Đình Bảng, Thổ Hà, Yên Phụ (Bắc Ninh) hay một số nơi khác ở cả 3 miền Trung, Nam, Bắc đều có. Thú chơi chọi gà đòi hỏi một sự kỳ công lớn của người nuôi – từ việc chọn gà giống phải là gà chọi “nhà nòi”, lựa chọn kỹ gà bố, gà mẹ, rồi đến khi trứng nở ra gà con lại được lựa từ dáng vẻ chân, mỏ, mình, đầu…
Lịch sử trò chơi chọi gà
Chọi gà được cho là du nhập vào Việt Nam từ thời Lý, trở thành thú vui của các bậc vương tôn quý tộc. Nhưng thú vui đó dần lan truyền ra dân gian, đến đời nhà Trần thì phát triển vô cùng mạnh mẽ, làm say mê mọi tầng lớp trong xã hội. Chẳng thế mà Hưng Đạo Vương – Trần Quốc Tuấn khi ra chiếu “Dụ chư tỳ tướng hịch văn” (Hịch tướng sĩ) vào cuối năm Giáp Thân (1284) đã kêu gọi tướng sĩ ba quân đừng vì ham mê thú chơi này (đá gà) mà mất đi tinh thần đoàn kết giữa dân quân trong lúc nguy cơ giặc Mông đang đe dọa – “Thoát hữu Mông Thát chi khấu lai/ Hùng kê chi cư bất túc dĩ xuyên lỗ giáp.” (Một khi giặc Mông đến nơi, thì cựa con gà nòi không thể đâm thủng áo-giáp của giặc).
Tương truyền trong dân gian, Nguyễn Lữ (em của vua Thái Đức Hoàng đế Nguyễn Nhạc và Quang Trung Hoàng đế Nguyễn Huệ nhà Tây Sơn) là một “sư kê” (danh xưng dành cho những người nuôi và huấn luyện gà chọi nhiều kinh nghiệm) sành sỏi bậc nhất. Ông có thú sưu tập gà, đặc biệt các giống gà được chọn đều rất nổi tiếng và được tuyển lọc kỹ lưỡng. Những giống gà đó theo một số sư kê ở Bình Định thì vẫn còn lưu truyền tới ngày nay. Có lẽ do ham mê chọi gà, lại sẵn tinh thần thượng võ mà với cách quan sát các thế đá của nhiều loại gà khác nhau, ông đã sáng tạo ra bài võ “Hùng kê quyền” nổi tiếng xưa nay, tức là dùng đòn thế hiểm của gà đá để lấy yếu thắng mạnh, lấy ít địch nhiều.
Nhân vật nổi tiếng dân gian Trạng Quỳnh cũng từng mượn trò chơi này để mỉa mai lũ hoạn quan nhũng loạn trong phủ Chúa Trịnh. Lũ hoạn quan thù ghét Trạng từ lâu, mà chọi chữ chọi thơ với Trạng thì chẳng khác gì “lấy trứng chọi đá”, bèn bày ra trò chọi gà. Nào ngờ Trạng Quỳnh lại mang gà thiến đi đấu với loài gà nòi thiện chiến của lũ nịnh thần; khi gà Trạng thua, lại dở trò “khóc gà” nhằm đả kích bọn hoạn quan, nịnh thần bất tài vô dụng lại hay bày trò.
Trò chơi chọi gà được minh họa trong tư liệu, sách vở nói về phong tục tạp quán ngày Tết, lễ hội
Thú chơi dân gian hấp dẫn
Chọi gà là thú chơi dân gian từng thu hút đông đảo quần chúng tham gia. Nhưng việc chăm sóc, chọn lọc, nuôi dưỡng, huấn luyện gà thì là cả một quá trình rất công phu. Trong chiều sâu tâm tưởng của nhiều người, trò chơi chọi gà có thể vừa mang tính giải trí, vừa là một hình thức nuôi dưỡng tinh thần thượng võ, chất keo gắn kết tinh thần cộng đồng đã từng có trong các hội làng xưa.
Tuy chỉ là một “thú vui tiêu khiển”, nhưng không phải vì thế mà người chơi gà chọi lại lơ là việc lựa chọn, chăm sóc cho những “chiến tướng” của mình. Theo kinh nghiệm dân gian, gà cha thế nào thì gà con thế nấy, phải kiếm giống gà tốt, gà “nòi” mà trong đàn chỉ có 1 đến 2 con thôi. Tuy nhiên, một số vùng lại lựa con theo mẹ vì người ta quan niệm “chó giống cha, gà giống mẹ” để tìm được giống gà như ý. Từ xa xưa, trong dân gian đã lan truyền “chiêu” lựa gà nòi chuẩn: “Đầu công, mình cốc, mắt ốc, chân chì, cánh võ trai, quản ngắn, chẳng thua ai”. Theo những sư kê, chẳng bao giờ họ ưa những con gà đầu to, cổ nhỏ và mềm, còn mỏ lại thô. Gà phải có mống (mào) cao vểnh sang trái, màu đỏ tươi vì loại này nhanh nhẹn, đá dai, lại rất khỏe. Cựa gà là phần quan trọng nhất vì nó chẳng khác gì vũ khí của tướng quân khi lâm trận, cựa gà chọi thì “Cựa sắc đá hay, cựa tày đá kém”. “Cựa nhật nguyệt” là loại cựa mà đầu có một điểm đen và trắng, chỉ có ở “thần kê”, may mắn lắm mới có thể tìm được.
Chọi gà là thú chơi dân gian thu hút đông đảo quần chúng tham gia
Nam Bộ từng là nơi sôi nổi nhất với thú chơi này. Người ta phải cất công tuyển chọn giống gà hay từ các địa phương như Cao Lãnh, Hóc Môn, Cần Đước, Trà Vinh… để có được những “chiến kê” xuất sắc.
Việc lựa chọn giống gà đã khó, chăm sóc gà cũng yêu cầu một cách tỉ mỉ và cẩn thận. Thức ăn cho gà phải phù hợp với tuổi của gà, nước uống cũng phải tinh khiết. Gà nòi được ăn uống điều độ để tránh bị đói hay bệnh tật. Thường thì gà “chấm niên” (đúng 1 năm) mới được xây xổ tập tành chuẩn bị “tham chiến”. Những con gà đã được xây xổ xong phải được nuôi kỹ hơn nữa, tối cho ngủ mùng để khỏi bị muỗi. Ðến thời điểm, gà phải được cho đá dợt với một con gà khác hoặc để gà khác ngoài giỏ tre nhử trên không để tập đòn, tập thế đá cho gà.
Các trận chọi gà luôn thu hút đông đảo sự chú ý. Hai con gà chọi đỏ gay lừa mổ nhau, đập cánh vào nhau, nhảy lên đá móc vào nách, vào cổ họng, vào ức của đối phương rất quyết liệt, hoặc ghì nhau đè cánh đạp chân như những đấu thủ trên sàn đấu. Có những trận đấu kéo dài hàng tiếng đồng hồ mà không phân biệt thắng thua. Người xem bàn tán, tranh luận sôi nổi, đặc biệt là những ngày Tết Nguyên đán, khiến cho không khí Tết lại càng trở nên rộn rã. Trong quá trình thi đấu, nếu như thấy gà đuối sức, người chơi có thể xin dừng cuộc chơi để tránh gây thương tích cho gà. Thi đấu xong người giành phần thắng sẽ không trao bằng tiền mà sẽ được bên thua đãi một bữa ăn thịnh soạn. Việc thi đấu ở đây đôi khi thắng thua không quan trọng, mà chủ yếu để những người nuôi gà chọi chia sẻ kinh nghiệm, khán giả chứng kiến những pha biểu diễn kịch tính của các chú gà, tạo niềm vui trong dịp Tết đến Xuân về.
Gà Đông Tảo Hưng Yên
1. Gà đông tảo hưng yên khác gà thường ở điểm gì?
Ở Việt Nam, gà là vật nuôi từ xa xưa cho đến ngày nay với hàng trăm giống loại khác nhau như gà ri, gà tàu, gà mía, gà tre, gà đông tảo, gà ác, …. nhưng loài gà được xem là HOT nhất thời điểm hiện tại là giống gà đông tảo ở Hưng Yên.
Xét về lịch sử thì gà đông tảo từ xưa đã được coi là một giống gà quý và được làm lễ vật tiến vua ( gà tiến vua), dùng để cúng bái trong các dịp lễ tết. Và cho đến ngày nay, gà đông tảo vẫn được coi là một giống gà quý và được Nhà nước đưa vào danh sách động vật quý hiếm cần được bảo tồn và phát triển. Giống gà này có xuất xứ từ xã Đông Tảo, huyện Khoái Châu, tỉnh Hưng Yên và ở đây hiện nay cũng là địa điểm nuôi gà đông tảo lớn nhất cả nước. Hàng năm, cứ vào dịp tết đến có hàng nghìn người từ khắp nơi đổ về đặt mua gà đông tảo còn giá thì tăng lên từng ngày, nhất là khi chỉ còn vài ngày nữa là đón tết nguyên đán Nhâm ngọ.
Xét về đặc điểm thì gà đông tảo nổi bật ở đôi chân to, xù xì bởi lớp vẩy da sắp xếp không theo hàng dáng đi bệ vệ, vững chắc; cũng chính vì đặc điểm này nên còn có cái tên khác là gà chân to, và đây cũng là điểm khác biệt lớn nhất so với các giống gà khác ở Việt Nam. Khối lượng của gà đông tảo trưởng thành từ 5 kg đến 6 kg trong khi trọng lượng trung bình của giống gà khác từ 2 kg đến 3 kg.
2. Mua gà đông tảo để làm gì?
Ở Việt Nam, gà được coi là món đồ thờ cúng không thể thiếu vào dịp tết nên mọi người thường nghĩ mua gà đông tảo để cúng lễ vào dịp tết lấy may mắn, tài lộc. Song thực tế thì số lượng người mua gà đông tảo để dùng rất ít mà có tới 90% mua là để làm quà biếu tết cho các sếp hay những người mà họ coi trọng. Vậy điều gì khiến gà đông tảo hưng yên trở thành quà biếu tết HOT đến vậy?
Thứ nhất, thương hiệu gà đông tảo vài năm trở lại đây được rất nhiều người biết đến như ở trên là một giống gà quý, gà tiến vua nên sẽ rất thích hợp làm quà biếu tỏ lòng thành.
Thứ hai, đây là giống gà có gia trị dinh dưỡng cao mà không chỉ ở Việt Nam mà một số nước khác như Nhật Bản, Anh, Pháp,… đã từng cử người về tìm hiểu và mua giống gà đông tảo mang về nước nghiên cứu.
Thư ba, có câu “Phú quý sinh lễ nghĩa” dường như đã ứng với giống gà đông tảo này. Bởi giờ đây chúng được coi là loại quà biếu tết thuộc hạng cao cấp và không phải ai cũng mua được.
3. Giá gà đông tảo tại sao lại cao như vậy?
Mỗi năm có hàng nghàn con gà đông tảo thương phẩm được tiêu thụ với giá từ 1 triệu đến 2 triệu, còn những ngày cận tết thì giá tăng lên từng ngày và việc cháy hàng gà đông tảo là chuyện bình thường. Nhiều người dùng vì muốn sở hữu một đôi gà đông tảo nhưng vì chưa tìm hiểu kỹ nên có thể bị nhầm lẫn do những người buôn bán gà đông tảo giả.
Giá gà đông tảo cao như vậy chúng ta có thể hiểu theo một số nguyên nhân sau:
Đối với gà đông tảo thuần chủng thì giá lúc nào cũng rất cao, thời điểm hiện tại để có thể mua được một đôi gà đông tảo thuần chủng bạn sẽ phải bỏ ra số tiền lên tới hàng chục triệu đồng. Kỷ lục cao nhất cho 1 đôi gà đông tảo là 70 triệu đồng. Mặc dù có tiền nhưng không phải ai cũng có thể mua được giống gà thuần chủng bởi đặc tính khó nuôi, khó chăm sóc, số lượng có hạn. Mặt khác, người nuôi cũng không muốn bán vì còn để lại làm giống.
Đối với gà đông tảo lai F1 thì giá có thể rẻ hơn nhiều song vẫn ở mức cao so với những giống gà khác. Giá giao động từ 500 nghìn đến 1 triệu động một kg, trọng lượng trung bình từ 4 đến 6 kg nên giá cũng giao động từ 1 đến vài triệu đồng một con.
4. Làm sao để mua được gà đông tảo?
Trên thị trường hiện nay có rất nhiều kênh có thể tiếp cận để mua gà đông tảo. Việc mua gà đông tảo ở Hà Nội hay TP. Hồ Chí Minh cũng không khó bởi có rất nhiều hàng quán treo biến bán gà đông tảo nhưng để chọn mua được đúng gà đông tảo thì quý khách cũng cần có một số kinh nghiệm khi chọn gà mà quý khách có thể tham khảo tại cách chọn gà đông tảo thuần chủng của chúng tôi.
Một cách đơn giản nữa là để có thể chọn mua được gà đông tảo thuần chủng hay gà đông tảo lai quý khách vui lòng gọi điện đến chúng tôi để được tư vấn lựa chọn với chi phí hợp lý mà chất lượng đảm bảo.
Với những câu hỏi trên hy vọng sẽ giúp quý khách hiểu thêm về việc chọn gà đông tảo hưng yên làm quà biếu tết tại sao lại HOT như vậy. Và cũng nhân dịp cuối năm, chuẩn bị bước săng năm Nhâm ngọ 2014 xin kinh chúc Quý khách AN KHANG – THỊNH VƯỢNG.
Bạn đang xem bài viết Ngày Xuân Về Hưng Yên Xem Chọi Gà trên website Ruybangxanh.org. Hy vọng những thông tin mà chúng tôi đã chia sẻ là hữu ích với bạn. Nếu nội dung hay, ý nghĩa bạn hãy chia sẻ với bạn bè của mình và luôn theo dõi, ủng hộ chúng tôi để cập nhật những thông tin mới nhất. Chúc bạn một ngày tốt lành!